گیربکس شافت مستقیم یا هلیکال یکی از پرکاربردترین انواع گیربکسها در صنایع مختلف است. این نوع گیربکس به دلیل ساختار ساده و راندمان بالایی که دارد، برای انتقال قدرت و گشتاور در بسیاری از ماشینآلات صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد. در گیربکسهای شافت مستقیم، محورهای ورودی و خروجی موازی هم هستند و چرخدندههای هلیکال با زاویه مشخصی نسبت به محور قرار گرفتهاند که باعث کاهش نویز و لرزش میشود. این گیربکسها قابلیت تحمل بارهای سنگین و کارکرد در سرعتهای بالا را دارند و در عین حال، ابعاد جمع و جوری دارند. از مزایای دیگر گیربکسهای شافت مستقیم میتوان به قابلیت تنظیم نسبت انتقال، تنوع مدل و سهولت نصب اشاره کرد.
قیمت گیربکس شافت مستقیم
قیمت گیربکس شافت مستقیم به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آنها میتوان به برند تولیدکننده، ابعاد و اندازه گیربکس، جنس مواد اولیه بهکار رفته، تعداد مراحل، نسبت انتقال، توان خروجی، گشتاور، نوع نصب (پایه دار یا فلنج دار) و همچنین ویژگیهای خاص دیگری مانند قابلیتهای اضافی (مانند ترمز، کوپلینگ و…) اشاره کرد. به طور کلی، هرچه ابعاد و توان یک گیربکس بیشتر باشد، قیمت آن نیز بالاتر خواهد بود. همچنین، برندهای معتبر و شناخته شده معمولاً محصولات خود را با قیمت بالاتری نسبت به برندهای کمتر شناخته شده عرضه میکنند. علاوه بر این، نوسانات بازار و هزینههای تولید نیز بر قیمت گیربکسها تأثیرگذار هستند. برای اطلاع دقیق از قیمت انواع گیربکس شافت مستقیم، بهتر است با شرکتهای تولیدکننده یا فروشندگان معتبر تماس گرفته و مشخصات فنی مورد نیاز خود را ارائه دهید تا قیمت دقیق به شما اعلام شود.
مزایا و ویژگی های گیربکس شافت مستقیم
- راندمان بالا: به دلیل طراحی چرخدندههای مارپیچ، گیربکس شافت مستقیم راندمان بسیار بالایی دارد و میتواند انتقال قدرت را با حداقل اتلاف انرژی انجام دهد.
- گشتاور بالا: این نوع گیربکسها قابلیت تحمل گشتاورهای بالا را دارند و به همین دلیل برای کاربردهای سنگین مانند جرثقیلها و ماشینآلات صنعتی مناسب هستند.
- عملکرد نرم و بدون صدا: به دلیل تماس پیوسته بین چرخدندهها، گیربکس شافت مستقیم عملکرد روانتری دارد و صدای کمتری نسبت به گیربکسهای دیگر تولید میکند.
- طول عمر بالا: با توجه به طراحی کارآمد و استفاده از مواد باکیفیت، گیربکس شافت مستقیم دوام و طول عمر بیشتری نسبت به برخی گیربکسهای دیگر دارد.
- قابلیت استفاده در سرعتهای بالا: این گیربکسها برای کاربردهایی که نیاز به انتقال قدرت در سرعتهای بالا دارند، بسیار مناسب هستند.
- کاهش فضای اشغالی: طراحی فشرده و مستقیم این گیربکس، نیاز به فضای کمتری برای نصب و بهرهبرداری دارد و برای محیطهای صنعتی با محدودیت فضا ایدهآل است.
کاربرد های گیربکس شافت مستقیم در صنایع مختلف
- صنایع تولیدی: در صنایع تولیدی مانند خودروسازی، صنایع غذایی، بستهبندی و داروسازی، گیربکسهای شافت مستقیم در سیستمهای نوار نقاله، خطوط مونتاژ و ماشینآلاتی که نیاز به کنترل دقیق سرعت و گشتاور دارند، به کار میروند.
- صنایع جابجایی مواد: در صنایعی که نیازمند جابجایی مواد هستند، مانند لجستیک انبار، معدن و صنایع تولیدی و داروسازی، از گیربکسهای هلیکال استفاده میشود. این گیربکسها در تامین برق تسمههای نقاله، مکانیسمهای بالابر و ماشینآلات سنگین به کار میروند.
- صنایع تولید انرژی: در بخش انرژیهای تجدیدپذیر، گیربکسهای شافت مستقیم در توربینهای بادی و نیروگاههای برق آبی استفاده میشوند. آنها تبدیل انرژی دورانی به الکتریسیته را با اتصال روتور توربین به ژنراتور تضمین کرده و امکان تولید برق نفت و گاز: در صنعت نفت و گاز، گیربکسهای شافت مستقیم در پمپها، کمپرسورها و تجهیزات حفاری استفاده میشوند. این گیربکسها به دلیل قابلیت تحمل بارهای سنگین و کارکرد در محیطهای نساجی: در صنایع نساجی، گیربکسهای شافت مستقیم در ماشینآلات ریسندگی، بافندگی و تکمیل پارچه استفاده میشوند. این گیربکسها برای کنترل سرعت و گشتاور دقیق در این ماشین کاغذسازی: در صنایع کاغذسازی، گیربکسهای شافت مستقیم در ماشینآلات تولید کاغذ و مقوا استفاده میشوند. این گیربکسها برای انتقال قدرت به غلتکها و سایر اجزای ماشینآلات مورد استفاده قرار میگیرند.
- صنایع شیمیایی: در صنایع شیمیایی، گیربکسهای شافت مستقیم در پمپها، میکسرها و سایر تجهیزات فرآیندی استفاده میشوند. این گیربکسها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و مواد شیمیایی، برای این کاربردها مناسب هستند.
تفاوت گیربکس شافت مستقیم و گیربکس هلیکال
گیربکس شافت مستقیم و گیربکس شافت هلیکال (مارپیچ) از نظر طراحی و کاربرد دارای تفاوتهایی هستند. گیربکس شافت مستقیم دارای چرخدندههایی است که به صورت مستقیم و بدون زاویه با هم درگیر میشوند، در حالی که در گیربکس شافت هلیکال، چرخدندهها به صورت مارپیچ و زاویهدار طراحی شدهاند. این تفاوت در طراحی باعث میشود که گیربکسهای هلیکال انتقال قدرت نرمتر و با صدای کمتری داشته باشند، چرا که تماس بین دندهها به تدریج صورت میگیرد. در مقابل، گیربکس شافت مستقیم سادهتر بوده و معمولاً برای کاربردهایی که نیاز به انتقال قدرت سریع و مستقیم دارند، مناسبتر است. همچنین، گیربکسهای هلیکال به دلیل تماس بیشتر و مستمر بین دندهها، از راندمان و طول عمر بالاتری برخوردارند و میتوانند در سرعتهای بالاتر و بارهای سنگینتر عملکرد بهتری داشته باشند
انواع گیربکس شافت مستقیم
- گیربکس شافت مستقیم هلیکال: در این نوع، چرخدندهها به صورت مارپیچ طراحی شدهاند و انتقال قدرت نرمتر، راندمان بالاتر و عملکرد کمصداتری دارند. این نوع برای کاربردهای صنعتی سنگین مناسب است.
- گیربکس شافت مستقیم ساده: چرخدندهها در این نوع به صورت مستقیم و بدون زاویه با یکدیگر درگیر میشوند. این گیربکسها برای کاربردهایی که نیاز به انتقال قدرت سریع و ساده دارند، مناسب هستند و معمولاً ساختار سادهتری دارند.
- گیربکس شافت مستقیم دو مرحلهای: در این نوع، دو مجموعه چرخدنده برای انتقال قدرت به کار رفته است، که امکان افزایش نسبت کاهش سرعت و گشتاور را فراهم میکند. این نوع گیربکسها برای کاربردهای سنگینتر با نیاز به نسبتهای کاهش سرعت بیشتر مناسب هستند.
- گیربکس شافت مستقیم چند مرحلهای: این نوع گیربکس شامل چندین مجموعه چرخدنده است که میتواند نسبتهای مختلفی از سرعت و گشتاور را تولید کند و در کاربردهایی که به تنظیم دقیقتری نیاز دارند، استفاده میشود.
- گیربکس شافت مستقیم موازی: در این نوع گیربکس، محورهای ورودی و خروجی به صورت موازی قرار دارند و برای کاربردهایی که نیاز به فضای کمتری دارند، مناسب هستند.
نحوه تعمیر و نگهداری گیربکس شافت مستقیم
تعمیر و نگهداری گیربکس شافت مستقیم برای حفظ عملکرد بهینه و جلوگیری از خرابیهای ناگهانی بسیار مهم است. اولین گام در نگهداری، بررسی و تعویض منظم روغن گیربکس بر اساس دستورالعملهای سازنده است تا از روانکاری مناسب چرخدندهها و کاهش سایش جلوگیری شود. باید به طور دورهای گیربکس از نظر نشتی روغن، سایش دندهها، و عملکرد یاتاقانها بررسی شود. هرگونه صدای غیرعادی، لرزش یا کاهش کارایی باید به سرعت مورد توجه قرار گیرد. در تعمیر گیربکس، استفاده از قطعات یدکی اصلی و با کیفیت و همچنین تنظیم دقیق چرخدندهها ضروری است. همچنین بررسی منظم وضعیت پیچها و اتصالات برای اطمینان از نصب صحیح و ایمن بودن گیربکس نیز اهمیت دارد. تعمیرات پیچیدهتر مانند تعویض دندهها یا یاتاقانها باید توسط تکنسینهای مجرب انجام شود تا از خرابیهای بزرگتر و هزینههای بیشتر جلوگیری شود.
اجزای تشکیل دهنده گیربکس شافت مستقیم
- پوسته یا بدنه (Housing): پوسته بیرونی گیربکس است که تمام اجزای داخلی را در خود جای داده و آنها را از محیط خارجی محافظت میکند. پوسته معمولاً از چدن یا فولاد ساخته میشود تا استحکام و مقاومت لازم را داشته باشد.
- چرخدندههای هلیکال: قلب تپنده گیربکس هستند. این چرخدندهها دارای دندانههایی به شکل مارپیچ هستند که به صورت مورب روی سطح آنها قرار گرفتهاند. این طراحی باعث میشود که درگیری بین دندانهها به صورت تدریجی انجام شود و در نتیجه صدا و لرزش کمتری تولید شود.
- شفتهای ورودی و خروجی: شفت ورودی نیروی محرکه را دریافت کرده و شفت خروجی نیروی منتقل شده را به دستگاه متصل شده منتقل میکند.
- یاتاقانها (Bearings): یاتاقانها وظیفه پشتیبانی از شفتها و کاهش اصطکاک بین اجزا را بر عهده دارند. آنها معمولاً از نوع ساچمهای یا غلتکی هستند.
- دندههای واسطه (Intermediate Gears): در برخی از گیربکسهای چند مرحلهای، از دندههای واسطه برای افزایش نسبت انتقال استفاده میشود.
- سیستم روانکاری: برای کاهش اصطکاک بین اجزا و افزایش طول عمر گیربکس، از سیستم روانکاری استفاده میشود. روغن یا گریس به عنوان روانکار در داخل گیربکس گردش میکند و تمامی سطوح متحرک را روغنکاری میکند.
- آببندها (Seals): آببندها از ورود آلودگیها و خروج روغن از گیربکس جلوگیری میکنند.
- پیچ تنظیم فاصله بین دندانهها (Shim): برای تنظیم دقیق فاصله بین دندانههای چرخدندهها و کاهش صدای گیربکس از شیم استفاده میشود.
انواع چرخ دنده در گیربکس شافت مستقیم
- چرخدندههای ساده (Spur Gears): این چرخدندهها دارای دندانههای مستقیم و موازی با محور هستند و به دلیل ساختار ساده و راندمان بالا برای کاربردهایی با سرعت پایین تا متوسط استفاده میشوند. اما به دلیل درگیری ناگهانی دندانهها، ممکن است صدای بیشتری تولید کنند.
- چرخدندههای هلیکال (Helical Gears): این چرخدندهها دندانههایی با زاویه نسبت به محور دارند که باعث میشود درگیری دندانهها به تدریج صورت گیرد. این طراحی انتقال قدرت نرمتر و بیصداتری را به همراه دارد و برای کاربردهایی با سرعت بالا و بارهای سنگین مناسب است.
- چرخدندههای مخروطی (Bevel Gears): این چرخدندهها برای انتقال نیرو بین دو محور با زاویه استفاده میشوند، معمولاً در مواردی که نیاز به تغییر جهت حرکت وجود دارد. دندانههای این چرخدندهها ممکن است به صورت مستقیم یا مارپیچ باشند.
- چرخدندههای حلزونی (Worm Gears): این نوع چرخدندهها برای نسبتهای کاهش سرعت بالا استفاده میشوند. یک پیچ (حلزون) با یک چرخدنده درگیر میشود و به دلیل طراحی خاص، این سیستم میتواند با یک زاویه عمودی نیرو را منتقل کند. همچنین این چرخدندهها قابلیت خودقفلکنندگی دارند که مانع از بازگشت نیرو میشود.
- چرخدندههای دابل هلیکال (Double Helical Gears): این نوع چرخدندهها دارای دندانههای مارپیچ در دو جهت مخالف هستند که علاوه بر انتقال نرمتر نیرو، نیروهای محوری را نیز متعادل میکنند. این ویژگی باعث میشود که برای کاربردهایی با بارهای سنگین و فشار زیاد بسیار مناسب باشند.
نحوه نصب گیربکس شافت مستقیم
نصب صحیح گیربکس شافت مستقیم، کلیدی برای عملکرد بهینه و طول عمر بیشتر آن است. ابتدا، محل نصب باید به دقت آماده شود و سطحی صاف و محکم برای قرارگیری گیربکس فراهم شود. سپس، شفت ورودی و خروجی گیربکس به ترتیب به موتور و دستگاه متصل میشوند. این اتصال باید محکم و هممحور باشد تا از انتقال نیرو به صورت کامل جلوگیری شود. قبل از راهاندازی، گیربکس باید با روغن مناسب پر شود و تراز بودن آن به دقت بررسی شود. در نهایت، تمامی پیچها و مهرهها باید محکم شوند و یک تست اولیه برای اطمینان از عملکرد صحیح گیربکس انجام شود. رعایت دقیق دستورالعملهای سازنده و استفاده از ابزار مناسب، از نکات مهم در نصب گیربکس شافت مستقیم هستند.
نکات کلیدی برای نصب:
- آمادهسازی دقیق محل نصب
- اتصال صحیح شفتها
- پر کردن روغن مناسب
- تراز بودن گیربکس
- محکم کردن تمامی اتصالات
- تست اولیه
نحوه روغن کاری گیربکس شافت مستقیم
روغنکاری گیربکس شافت مستقیم برای حفظ عملکرد مطلوب و افزایش عمر مفید آن بسیار حیاتی است. برای روغنکاری صحیح، ابتدا باید از نوع روغن توصیهشده توسط سازنده گیربکس استفاده شود، که معمولاً روغنهای صنعتی با قابلیت تحمل فشار و دمای بالا هستند. مقدار و سطح روغن باید به طور مرتب بررسی شود تا از کمبود آن جلوگیری شود. در فواصل زمانی معین (براساس ساعات کارکرد گیربکس یا شرایط محیطی)، روغن باید تعویض گردد تا از انباشت ذرات فلزی و آلودگیها که ممکن است به چرخدندهها و یاتاقانها آسیب برسانند، جلوگیری شود. هنگام تعویض روغن، گیربکس باید به طور کامل تخلیه و تمیز شود و روغن جدید با دقت به داخل گیربکس ریخته شود. همچنین، باید به دمای کاری روغن توجه شود، زیرا دمای بیش از حد میتواند به کیفیت روغن و عملکرد گیربکس آسیب بزند.
بزرگترین برند های تولید کننده گیربکس شافت مستقیم
- SEW-Eurodrive: یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گیربکسهای صنعتی است که به دلیل کیفیت، نوآوری و راندمان بالای محصولات خود شهرت دارد. گیربکسهای شافت مستقیم SEW-Eurodrive در صنایع مختلف از جمله خودروسازی و صنایع سنگین استفاده میشوند.
- Siemens (Flender): شرکت Flender که زیرمجموعه Siemens است، یکی از پیشروان تولید گیربکسهای صنعتی با قابلیتهای بالا و تکنولوژی پیشرفته محسوب میشود. گیربکسهای شافت مستقیم این برند از دوام و راندمان بسیار بالایی برخوردارند.
- Bonfiglioli: این شرکت ایتالیایی یکی از برندهای معتبر در زمینه تولید گیربکسهای شافت مستقیم و سایر انواع گیربکسها است. محصولات Bonfiglioli به دلیل قابلیت اطمینان و استفاده گسترده در صنایع سنگین و حمل و نقل مورد توجه قرار دارند.
- Nord Drivesystems: این شرکت آلمانی تولیدکننده گیربکسهای شافت مستقیم با طراحی فشرده و کارایی بالا است. محصولات Nord برای کاربردهای مختلف صنعتی مانند نوار نقالهها و ماشینآلات سنگین مناسب هستند.
- Rexnord: یک برند آمریکایی معتبر که گیربکسهای شافت مستقیم با کیفیت بالا و توانایی تحمل بارهای سنگین تولید میکند. Rexnord در صنایع نفت و گاز، معدن، و سایر صنایع سنگین کاربرد زیادی دارد.
- Brevini: این شرکت ایتالیایی، که بخشی از گروه Dana است، به خاطر گیربکسهای شافت مستقیم با دقت بالا و کاربردهای صنعتی گوناگون شناخته شده است.
هنگام خرید گیربکس شافت مستقیم به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
هنگام خرید گیربکس شافت مستقیم، توجه به چند نکته بسیار حائز اهمیت است تا بتوانید بهترین گزینه را برای کاربرد خود انتخاب کنید. ابتدا، توان مورد نیاز سیستم، سرعت خروجی مورد نظر و گشتاور لازم را دقیقاً مشخص کنید. سپس، به نوع نصب گیربکس، ابعاد و وزن آن، جنس بدنه و نوع روانکاری مورد استفاده توجه نمایید. همچنین، شرایط محیطی کاربری مانند دما، رطوبت و وجود مواد خورنده را در نظر بگیرید. علاوه بر این، به برند سازنده، کیفیت ساخت، گارانتی و خدمات پس از فروش نیز توجه کنید. با توجه به این موارد، میتوانید گیربکسی را انتخاب کنید که با نیازهای شما همخوانی داشته باشد و در طولانی مدت عملکرد قابل اعتمادی داشته باشد.